Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Sapin(-de-Bornmüller)
Abies bornmuelleriana
Pinaceae
Àutri noum : Sapin(-de-Turquìo), Sap, Sapino, Abet, Sapi.
Noms en français : Sapin de Turquie, Sapin de Bornmüller.
Descripcioun :Lou sapin-de-Turquìo trachis naturalamen en Anatolìo. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo proun à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun un pau mai longo (+ 1/4) e pas touto dins lou meme plan, que n'i'a que vènon sus lou dessubre. Pèr lou destria dóu sapin-de-Nordmann, fau regarda li bourroun que soun proun resinous (e peréu li pigno). Tambèn lou bout de la fueio es un pau pounchu e a pas ges de marco bifido eici. Coumpara emé lou sapin dóu nostre que ié sèmblo proun .
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino. Coume lou sapin-de-Nordmann èi vendu dóu tèms de Nouvé.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Abies bornmuelleriana Mattf., 1925
(= Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana (Mattf.) Coode & Cullen, 1965 )